ست جراحی عمومی در دامپزشکی | معرفی کامل ابزار و کاربردها

مقدمه

ست جراحی عمومی یکی از ضروری‌ترین ابزارها در جراحی دامپزشکی است. بدون داشتن این مجموعه‌ی استاندارد، انجام جراحی‌های ساده و پیشرفته غیرممکن یا بسیار پرخطر خواهد بود. آشنایی با اجزای این ست به دانشجویان دامپزشکی و جراحان تازه‌کار کمک می‌کند تا با اعتماد به نفس بیشتری وارد اتاق عمل شوند.

در این مقاله، به معرفی کامل اجزای ست جراحی عمومی، کاربرد هر ابزار، و نکات کلیدی در استفاده و نگهداری آن می‌پردازیم.

اجزای اصلی ست جراحی عمومی دامپزشکی

۱. ابزار برش (Cutting Instruments)

• Scalpel Handle and Blades:

  • دسته شماره 3 و 4 پرکاربردترین هستند.

  • تیغ‌های رایج: سایز 10، 11 و 15.

  • کاربرد: ایجاد برش‌های تمیز در پوست و بافت نرم.

• Scissors (Metzenbaum, Mayo):

  • Metzenbaum برای بافت نرم و ظریف.

  • Mayo برای بافت‌های ضخیم‌تر یا برش بخیه‌ها.

۲. ابزار هموستاز (Hemostatic Instruments)

• Hemostatic Forceps (Kelly, Crile, Mosquito)

  • کاربرد: گرفتن و بستن عروق کوچک و متوسط.

  • جلوگیری از خونریزی و ایجاد میدان دید بهتر در جراحی.

۳. ابزار گرفتن بافت (Tissue Handling Instruments)

• Thumb Forceps (Adson, Brown-Adson)

  • گرفتن ملایم بافت‌ها بدون آسیب شدید.

• Tissue Forceps with Teeth (Allis, Babcock)

  • گرفتن محکم‌تر برای بافت‌هایی که قرار است برداشته شوند.

۴. سوزن‌گیر (Needle Holders)

• Mayo-Hegar

• Olsen-Hegar (ترکیب سوزن‌گیر و قیچی در یک ابزار)

  • کاربرد: گرفتن و هدایت سوزن هنگام بخیه‌زدن.

۵. ابزار تکمیلی

• Retractors (Senn, Gelpi) → کنار زدن بافت‌ها برای دید بهتر.

• Suction Tip → تخلیه خون و مایعات.

• Bowls, Towel Clamps, Drapes → برای نظم و استریلیتی.

اهمیت شناخت ابزار جراحی دامپزشکی

1. ایمنی بیمار: انتخاب ابزار درست باعث کاهش آسیب بافتی می‌شود.

2. سرعت و دقت جراحی: کارایی جراح به‌طور مستقیم به ابزار وابسته است.

3. یادگیری دانشجویان: آشنایی با ابزارها پایه‌ای‌ترین قدم برای ورود به کار کلینیکی است.

4. آمادگی برای آزمون‌های بین‌المللی: شناخت ست جراحی عمومی از مباحث پرتکرار در آزمون‌های BCSE و NAVLE است.

نکات نگهداری از ست جراحی

• شست‌وشوی فوری پس از جراحی برای جلوگیری از زنگ‌زدگی.

• استریل‌سازی استاندارد در اتوکلاو.

• بازبینی منظم برای اطمینان از سلامت لولاها و تیغه‌ها.

• جایگذاری ابزارها در Tray مخصوص به ترتیب استاندارد.

جمع‌بندی

ست جراحی عمومی در دامپزشکی ستون اصلی هر عمل جراحی است. این ست شامل ابزارهای برش، هموستاز، گرفتن بافت، سوزن‌گیر و ابزار تکمیلی است که هرکدام نقش ویژه‌ای در موفقیت عمل دارند. آشنایی دقیق با اجزای این ست نه تنها به افزایش مهارت‌های بالینی کمک می‌کند، بلکه در مسیر موفقیت در آزمون‌های بین‌المللی و شروع کار حرفه‌ای نیز نقشی کلیدی دارد.